👍👍👍👍👍आनंदी जगा आणि जगू द्या – live happy and let live – Maharashtra Times

https://maharashtratimes.com/editorial/article/live-happy-and-let-live/articleshow/104121513.cms

Clipped from: https://maharashtratimes.com/editorial/article/live-happy-and-let-live/articleshow/104121513.cms

आपल्या कुवतीनुसार इतरांना मदतीचा हात देऊ शकतो व त्यातून आनंद मिळवू शकतो. आपल्याजवळ पैसे नसले तरी धनापेक्षा मनापासून केलेली एखादी कृती आनंद देऊन जाते.

आनंदी जगा आणि जगू द्या

आम्ही घरचे पुण्यातील पाहुण्यांकडे चाललो होतो. मुलगा गाडी चालवत होता मी शेजारी होतो. एका सिग्नला गाडी थांबली. आमच्या मागेपुढे गाड्या होत्या. तेवढ्यात एक महिला आणि तिचा सात ते आठ वर्षांचा मुलगा हातात पेन घेऊन आली. आई पुढील गाडीकडे गेली आणि मुलगा आमच्याजवळ येऊन ‘दहा रुपयांत दोन पेन घ्या’ म्हणून विनवू लागला.

माझ्या मुलाने दहा रुपये दिले व एकच पेन घेतला. तेव्हा तो मुलगा एका हातात पेन व दुसऱ्या हातात दहाची नोट घेऊन आनंदाने उड्या मारत हसत आईकडे गेला. त्याचे हसू व त्याचा आनंद आणि त्यामुळे आम्हाला झालेला आनंद याला मोलच नव्हते. माझ्या शाळेच्या वाटेवर एक अनाथ वृद्ध माणूस बस स्टॉपजवळ बसलेला असे. खाण्यास आणून दिले तरच त्याला खायला मिळे. मी शाळेत जाताना वडापाव घेऊन त्या माणसाला अधूनमधून देत असे. त्यावेळी वडापाव घेताना त्या वृद्धाच्या चेहऱ्यावर उमटलेले हास्याचे तरंग व त्याला झालेला आनंद मला सुखावत असे. एकदा मी आणि मित्र दुचाकीवरून जात असताना खोदकाम करणाऱ्या मजुरांची चार ते पाच मुले उन्हात खेळत होती. आम्हाला ती दिसल्यानंतर आम्ही थांबून मुलांसाठी खाऊ घेतला व त्या मुलांना दिला. त्यावेळी त्या मुलांनी हातात खाऊ घेऊन ट्रॉलीच्या सावलीखाली बसून तो खाल्ला. तेव्हा आम्ही दोघेही मनोमन सुखावलो.

रोजच्या दिनक्रमात असे इतरांना सुखावून आनंद मिळवण्याचे क्षण येतात. ते आपण वेचून संत तुकाराम यांच्या ‘आनंदाचे डोही आनंदाचे तरंग’ या वचनानुसार आनंद घेतला पाहिजे. आपल्या कुवतीनुसार इतरांना मदतीचा हात देऊ शकतो व त्यातून आनंद मिळवू शकतो. आपल्याजवळ पैसे नसले तरी धनापेक्षा मनापासून केलेली एखादी कृती आनंद देऊन जाते. एका मंदिराच्या दारात वृद्ध याचक बसला होता. एका भाविकापुढे त्याने हात पसरले. तेव्हा भाविकाच्या खिशात नेमके पैसे नव्हते. तेव्हा त्या भाविकाने वृद्धाचा हात हातात घेतला आणि म्हणाला, ‘महाराज, पुढील वेळी मी नक्की काहीतरी देईन.’ तेव्हा तो वृद्ध उत्तरला, ‘अरे बाबा, पैशाचे जाऊ दे. तू माझ्या हातात हात दिलास तेच फार मोलाचे आहे. या हाताला गेली कित्येक वर्षे इतर कोणत्याही माणसाच्या हाताचा स्पर्शही झालेला नाही. आज तुझ्या हाताचा स्पर्श झाला. हे पैशांपेक्षा अत्यंत मोलाचे, हृदयस्पर्शी आहे.’

आपण शक्य त्या परीने इतरांना मदतीचा हात देऊन आनंद मिळवू शकतो. संत ज्ञानेश्वरांनी संपूर्ण विश्वाच्या कल्याणासाठी सुख, आनंद व समाधान मागितले. हे समाधान सर्वांना मिळण्यासाठी ज्ञानदेवांनी पसायदान मागितले. या पसायदानानुसार आपण आपल्या जवळील, आसपासच्या होतकरू, मदतीची आवश्यकता असणाऱ्या व्यक्तींना शक्य तिथे, शक्य तितकी मदत करणे हे जीवनाच्या वाटेवर आनंदाची फुले वेचण्यासारखे आहे. यासाठी समाजाला उपयुक्त असे काहीतरी चांगले काम आपणाकडून होणे गरजेचे आहे. रस्त्याच्या कडेला पडलेल्या आजारी माणसाला औषधोपचार करून नवजीवन देणारे व कुष्ठरोग्यांसाठी आयुष्यभर सेवा करणारे बाबा आमटे, कुपोषितांसाठी काम करणारे डॉक्टर बंग कुटुंब, ही माणसं वंचित, होतकरू, गरजवंत अशा लोकांना मदत करून आनंदाचे वृक्षारोपण करीत आली आहेत. या हाताचे दान दुसऱ्या हातालाही न कळता करावे. यानुसार समाजातील होतकरू, गरजू लोकांना मदत करून आनंद देणारे व घेणारे लोक समाजात आहेत. त्याप्रमाणे, प्रत्येकाने आपल्या सुखदुःखाच्या प्रासंगिक कार्यक्रमानुसार यथाशक्ती मदत करून आनंद मिळवला पाहिजे.

अशा प्रकारे आपण परिस्थितीने गांजलेल्या, जगण्याची धडपड करणाऱ्या, स्वतःचे भविष्य घडविण्यासाठी धावणाऱ्या गरजवंतांना मदत करणे, हे आनंद देणारे काम आहे. यात संबंधितांच्या दुःखी चेहऱ्यावर उमटलेले हास्य आपल्याला सदिच्छा रूपाने दुवा देत राहील. संत तुकाराम महाराज म्हणाले होते की, ‘जे का रंजले गांजले, त्यासि म्हणे जो आपुले..’ या उपदेशानुसार शक्य तितकी मदत करून त्याचा आनंद देतला पाहिजे. असा आनंद घेऊन जगताना ‘जगा आणि जगू द्या’ या आनंददायी सुवचनाचा अंगिकार प्रत्येकाने करायला हवा. आनंदी जीवनासाठी आनंद घेऊन आनंदाने आनंद देण्यासाठी जगले पाहिजे.
– बाबासाहेब आनंदराव ढोबळे, बारामती